Blog
Situatie
Een Poolse zelfstandige werkte een geruime tijd op basis van dienstverleningsovereenkomsten voor een Poolse omroep. Bij deze omroep verrichte de zelfstandige diensten binnen de afdeling redactie en reclame. In 2017 annuleerde de omroep zijn diensten daags voor een week waarin hij ingeroosterd stond en bood hem ook geen nieuwe opdrachten meer aan. De zelfstandige meende dat dit kwam doordat hij kort daarvoor met zijn partner een kerstliedje had gemaakt en geplaatst op hun YouTubekanaal ter bevordering van tolerantie voor partners van hetzelfde geslacht. In de bijbehorende videoclip werd getoond hoe partners van hetzelfde geslacht kerstfeest vieren. De zelfstandige verzette zich tegen de plotselinge beëindiging van de opdracht en vorderde schadevergoeding.
Bij het Hof ontstond de discussie of de artikelen 3 en 17 van de Europese richtlijn inzake gelijke behandeling op de werkvloer (hierna: ‘de Richtlijn’) van toepassing zijn, nu de man geen arbeidsovereenkomst, maar een dienstverleningsovereenkomst had. Volgens het bedrijf in kwestie en de Poolse regering is dergelijke bescherming bij dergelijke overeenkomsten uitgesloten. Het Hof stond voor de vraag: heeft een zelfstandige dienstverlener recht op dezelfde bescherming tegen discriminatie op de werkvloer als een werknemer? En hoe verhoudt zich dit dan tot de vrijheid van ondernemerschap voor vrije contractkeuze?
Uitspraak
Het antwoord op de eerste vraag is ja. Het begrip ‘werknemer’ in de Richtlijn dient volgens het Hof ruim uitgelegd te worden, waardoor ook de zelfstandige hieronder kan vallen. Het Hof legt hieraan ten grondslag dat het niet uitmaakt wat voor soort overeenkomst de ‘werknemer’ heeft. Ook zelfstandigen kunnen naar Europees recht dezelfde bescherming als ‘werknemers’ krijgen. De vrijheid van ondernemerschap en vrije contractskeuze bieden geen rechtvaardiging om zelfstandigen omwille van hun seksuele geaardheid geen contract meer aan te bieden.
Verder is van belang dat de Richtlijn niet als doel ‘werknemersbescherming’ heeft, maar het uitbannen van op discriminatiegronden gebaseerde belemmeringen voor de toegang tot bestaansmiddelen en het vermogen om door arbeid een bijdrage aan de samenleving te leveren, ongeacht de rechtsvorm waarin die arbeid wordt verricht. Vereist is wel dat de beroepsactiviteiten reëel zijn en worden uitgeoefend in het kader van een rechtsbetrekking die door een zekere stabiliteit wordt gekenmerkt. Het verrichten van een ‘enkele dienst’ of het leveren van goederen is niet voldoende.
Gevolgen voor werk- of opdrachtgevers
Het Hof geeft hiermee een duidelijk signaal aan werk- en opdrachtgevers. Zij mogen zelfstandigen niet anders behandelen op grond van hun godsdienst, overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid – ongeacht het soort overeenkomst dat ze met hen sluiten. Opnieuw wordt in de jurisprudentie een stap gezet ter bescherming van zelfstandigen waardoor het verschil tussen hen en vaste krachten steeds kleiner wordt.
ESG
HVG Law onderschrijft het belang van ESG op de werkvloer. Door te werken met een team van ESG-specialisten kan HVG Law haar cliënten helpen om te voldoen aan de hoogste normen van ESG. Daarnaast is verantwoord ondernemerschap inherent aan de waarden binnen HVG Law en de wijze waarop HVG Law onderneemt. Wij denken altijd graag mee met werkgevers om ESG op de werkvloer te stimuleren en te introduceren.
Op basis van deze uitspraak is het belangrijk dat werkgevers hun klokkenluiders regelingen (her)beoordelen of die voldoende ESG proof is. We zijn u daarbij graag van dienst.
Meer weten over alles omtrent het onderwerp zzp? Klik dan hier!