Sinds 1997 zijn de ver­ant­woor­de­lijk­he­den van het Rijk op het gebied van onder­wijs­huis­ves­ting in het pri­mair en voort­ge­zet onder­wijs gede­cen­tra­li­seerd naar de gemeen­ten en wordt de uit­voe­ring hier­van bekos­tigd via het Gemeen­te­fonds. Daar­naast ont­van­gen de school­be­stu­ren een uit­ke­ring recht­streeks van het Rijk.

Sinds 1 janu­a­ri 2015 zijn school­be­stu­ren in zowel het pri­mair onder­wijs als voort­ge­zet onder­wijs ver­ant­woor­de­lijk voor zowel het bin­nen- als bui­ten­on­der­houd van de school­ge­bou­wen. De gemeen­te is ver­ant­woor­de­lijk voor de bekos­ti­ging van zaken als nieuw­bouw en uit­brei­ding.

 

Keu­ze en omvang
De onder­wijs­wet­ge­ving maakt het moge­lijk de gemeen­te­lij­ke huis­ves­tings­ta­ken en bij­be­ho­ren­de mid­de­len geheel of gedeel­te­lijk over te dra­gen aan een school­be­stuur; door­de­cen­tra­li­sa­tie . Wan­neer de gemeen­te en het school­be­stuur afspra­ken maken om alle huis­ves­tings­ta­ken over te dra­gen wordt gespro­ken over “vol­le­di­ge door­cen­tra­li­sa­tie”. De wet­te­lij­ke zorg­plicht blijft bij de gemeen­te berus­ten.

 

Oprich­ten rechts­per­soon
Een gemeen­te kan met ieder school­be­stuur afzon­der­lijk afspra­ken maken, maar het is ook moge­lijk dat de taken en bevoegd­he­den wor­den over­ge­dra­gen naar meer­de­re school­be­stu­ren. In dat geval is een bij­zon­de­re aan­dacht nodig voor de vraag aan wie over­dracht plaats­vindt.

Het is moge­lijk een apar­te rechts­per­soon in het leven te roe­pen, bij­voor­beeld een stich­ting, ver­e­ni­ging of coö­pe­ra­tie. In het geval geko­zen wordt voor een apar­te rechts­per­soon, is het belang­rijk dat dui­de­lijk wordt vast­ge­legd op wel­ke wij­ze de besluit­vor­ming bin­nen deze rechts­per­soon plaats­vindt en is het belang­rijk dat school­be­stu­ren zich rea­li­se­ren dat zij het geza­men­lijk eens moe­ten wor­den over uit te voe­ren reno­va­ties, ver­nieu­wing etc. en dat er moge­lij­ke belan­gen­ver­stren­ge­lin­gen dan wel tegen gestel­de belan­gen kun­nen ont­staan.

Het is goed om al deze aspec­ten in kaart te bren­gen, risico’s te beper­ken en de afspra­ken dui­de­lijk op te nemen in een over­een­komst dan wel de sta­tu­ten van de rechts­per­soon. Naast deze juri­di­sche aspec­ten die­nen ook de fis­ca­le en finan­ci­ë­le voor- en nade­len van een apar­te rechts­per­soon te wor­den beoor­deeld en die­nen bij­be­ho­ren­de risico’s gemi­ni­ma­li­seerd te wor­den. Om die reden wer­ken wij hier­bij altijd nauw samen met onze fis­ca­le en finan­ci­ë­le advi­seurs van EY.

Kort en goed, hier­voor zijn een aan­tal (juri­di­sche) aspec­ten van door­de­cen­tra­li­sa­tie aan bod geko­men. Het is belang­rijk om tij­dig de juis­te advi­seurs in te scha­ke­len om alle aspec­ten in kaart te bren­gen en voor­af de juis­te beslis­sin­gen te nemen bij­voor­beeld over de afspra­ken, dan wel de wens voor een apar­te rechts­per­soon, zodat ach­ter­af geen onno­di­ge con­flic­ten ont­staan of onno­dig hoge kos­ten gemaakt wor­den. EY en HVG Law kun­nen u met al deze aspec­ten van dienst zijn.